Με τον ερχομό του 2020 το σκηνικό αναμένεται να αλλάξει σε ότι αφορά την τακτοποίηση των αυθαιρέτων. Επιπλέον, τα πράγματα θα γίνουν πολύ δύσκολα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων οι οποίοι έχουν εκκρεμότητες με το Κτηματολόγιο. Σε ότι έχει να κάνει με τα αυθαίρετα, η τακτοποίηση των μεγάλων αυθαιρεσιών θα μπορεί λάβει χώρα μέχρι και την 30η Ιουνίου 2020.
Από την 1η Ιουλίου και μετά τα αυθαίρετα της Κατηγορίας 5 (δηλαδή τα αυθαίρετα των μεγάλων αυθαιρεσιών) είτε θα κατεδαφίζονται ή θα καταστεί ιδιαίτερα υψηλό το κόστος διατήρησης τους. Τα νέα δεδομένα αυτής της χρονιάς για το Κτηματολόγιο είναι τα νέα κλιμακωτά πρόστιμα, η έναρξη της συλλογής δηλώσεων σε Αιτωλοακαρνανία, Θεσπρωτία – Κέρκυρα, Κυκλάδες, Ρέθυμνο, Χανιά, το μισό Ηράκλειο όπως και η έναρξη της ανάρτησης στο Δήμο Αθηναίων (και σε άλλες περιοχές της χώρας).
Παρακάτω, θα δούμε τις αλλαγές οι οποίες προωθούνται από το ΥΠΕΝ και θα πρέπει να λάβουν υπόψη οι ιδιοκτήτες που θέλουν να τακτοποιήσουν τα αυθαίρετα τους. Επιπροσθέτως, θα μάθετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για το νέο Κτηματολόγιο καθώς και για τις παρατάσεις που θα δοθούν στις περιοχές για τη συλλογή των δηλώσεων.
6 Μήνες Προθεσμία για τις Μεγάλες Αυθαιρεσίες
6 μήνες προθεσμία έχουν στη διάθεση τους οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων ώστε να τακτοποιήσουν τις πολύ μεγάλες αυθαιρεσίες. Ακριβέστερα, όσοι ιδιοκτήτες έχουν στην κατοχή τους πλήρως αυθαίρετα κτίρια (δηλαδή χωρίς οικοδομική άδεια) ή με υπέρβαση το λιγότερο κατά 40% στην κάλυψη και στη δόμηση ή καθ’ύψος άνω του 20% (τα κτίσματα της κατηγορίας 5) έχουν μπροστά τους περίπου 181 μέρες προκειμένου να επωφεληθούν από τις ισχύουσες προβλέψεις του νόμου.
Αξίζει να αναφέρουμε πως από την 1η Ιουλίου 2020 ο νόμος για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων αλλάζει. Από κει και έπειτα οι μεγάλες παραβάσεις δεν θα μπορούν να τακτοποιηθούν. Έτσι, η τακτοποίηση του κτιρίου θα θεωρείται ολοκληρωμένη μόνο όταν ο ιδιοκτήτης θα έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
Ο κ. Καλογιαννάκης πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων – Τοπογράφων Μηχανικών, δήλωσε στα ”ΝΕΑ”:
Οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν αυθαίρετα με πολύ μεγάλες παραβάσεις θα πρέπει να επωφεληθούν το διάστημα που απομένει μέχρι το τέλος του ερχόμενου Ιουνίου και να πάνε να τα τακτοποιήσουν. Αν δεν το κάνουν παίρνουν μεγάλο ρίσκο.
Το ρίσκο σύμφωνα με έγκυρες πηγές που γνωρίζουν καλά τα θέματα των αυθαιρέτων έχει να κάνει με τους ιδιοκτήτες οι οποίοι κινδυνεύουν, αν δεν τακτοποιήσουν έγκαιρα τα αυθαίρετα τους, με κατεδάφιση του αυθαιρέτου ή πολύ υψηλό κόστος διατήρησης αυτού. Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο (αυτό που έχει ισχύ μέχρι τις 30 Ιουνίου 2020) οι ιδιοκτήτες των οποίων τα ακίνητα ανήκουν στην κατηγορία 5 αλλά και με μικρότερες παραβάσεις μπορεί να προχωρήσουν σε τακτοποίηση μέσω των 100 δόσεων. Την ίδια στιγμή , οι μακροχρόνια άνεργοι μπορούν να τακτοποιήσουν το αυθαίρετο τους πληρώνοντας το 30% των προβλεπόμενων προστίμων καθώς και οι δικαιούχοι του προγράμματος κοινωνικής αλληλεγγύης με την καταβολή του 20%.
Σε ότι έχει να κάνει με τα αυθαίρετα που ανήκουν στις υπόλοιπες κατηγορίες (όσα έχουν λιγότερες αυθαιρεσίες) όσοι ιδιοκτήτες ενταχθούν στο νέο νόμο (που θα έχει ισχύ από 1η Ιουλίου 2020 και μετά) θα έχουν περιθώριο τακτοποίησης του αυθαιρέτου τους μέχρι και το 2025. Αυτή τη φορά, όπως τονίζουν από το Υπουργείο, δεν είναι απλά μια πενταετής παράταση. Το σκηνικό γύρω από τα αυθαίρετα αλλάζει καθώς με το νέο καθεστώς θα υπάρχουν κλιμακωτά πρόστιμα σε συνδυασμό με την προαναφερόμενη σύνδεση με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
Τα πρόστιμα αυτά θα κινούνται στον άξονα των νέων προστίμων που σχεδιάζονται για το κτηματολόγιο. Αυτό σημαίνει πως θα είναι κλιμακωτά και θα υπολογίζονται ανάλογα με το χρόνο τακτοποίησης και σύνδεσης – εφαρμογής με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Χωρίς την ύπαρξη της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας δεν θα μπορεί να πραγματοποιηθεί καμία μεταβίβαση ή άλλη πράξη. Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων των κατηγοριών 1-4 (όσοι έχουν μικρότερες παραβάσεις) θα μπορούν να προχωρούν σε τακτοποίηση και μετά τις 30 Ιουνίου 2020 με καταληκτική ημερομηνία αυτή της 1ης Δεκεμβρίου 2025. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να καταβάλουν πρόστιμα προσαυξημένα κατά 20% για το 1ο έτος καθυστέρησης και για κάθε έτος καθυστέρησης επιπλέον 5%. Παραδείγματος χάριν, αν ένας ιδιοκτήτης καθυστερήσει έναν χρόνο ακόμη θα πληρώσει 25%, αν καθυστερήσει συνολικά τρία χρόνια θα πληρώσει 30% και πάει λέγοντας.
Ουσιαστικά, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είναι μια ηλεκτρονική δήλωση η οποία ακολουθείται από μια σειρά εγγράφων όπως πχ τα σχέδια του κτιρίου, η οικοδομική άδεια και το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης.
Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία που έχει στη διάθεση του το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος έχουν δηλωθεί 1.455.068 αυθαίρετα και τα έσοδα από την τακτοποίηση φτάνουν τα 2.4 δις ευρώ.
Πρόστιμα και Κατάργηση της Παράτασης
Έρχονται νέα πρόστιμα, εκ των οποίων ο υπολογισμός θα γίνεται με βάση τον χρόνο καθυστέρησης και την αξία του ακινήτου,- έναρξη συλλογής δηλώσεων σε Κυκλάδες, Ρέθυμνο, Θεσπρωτία-Κέρκυρα, Χανιά, Ηράκλειο (μισό) και έναρξη της ανάρτησης στον Δήμο Αθηναίων (όπως και σε άλλες περιοχές) είναι τα νέα δεδομένα του Κτηματολογίου για το 2020. Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων θα πρέπει να έχουν γνώση πως έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για την κατάργηση της σιωπηρής παράτασης που δόθηκε από το ΥΠΕΝ στη συλλογή δηλώσεων. Είναι γνωστό πως το α εξάμηνο του 2020 θα αρχίσει η ενεργοποίηση των προστίμων που θα επιβληθούν σε όσους δεν δήλωσαν έγκαιρα το ακίνητο τους στο Κτηματολόγιο.
Όπως προαναφέραμε, τα πρόστιμα πλέον θα υπολογίζονται με βάση τον χρόνο καθυστέρησης και την αξία του ακινήτου. Παράδειγμα, ένας ιδιοκτήτης που θα καθυστερήσει 3 μήνες θα πληρώσει λιγότερα από κάποιον που θα καθυστερήσει 3 χρόνια. Επιπλέον, θα συνυπολογίζεται και η αξία των ακινήτων με βάση τις αντικειμενικές αξίες. Όσοι ιδιοκτήτες καθυστερήσουν να δηλώσουν το ακίνητο τους θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα μπορούν να προχωρήσουν σε αξιοποίηση της περιουσίας τους.
Όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές με γνώση σε θέματα κτηματολογίου, οι ιδιοκτήτες αυτοί θα ταλαιπωρούνται αρκετά κάθε φορά που θα επιθυμούν να αλλάξουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου ή να το μεταβιβάσουν. Υπενθυμίζουμε πως σε μια προσπάθεια για να μην υπάρξει συμφόρηση – με αποτέλεσμα το πιθανό μπλοκάρισμα του συστήματος – το Κτηματολόγιο έδωσε τη δυνατότητα σε όσους ιδιοκτήτες καθυστέρησαν να λάβουν ένα πιστοποιητικό εμπρόθεσμης δήλωσης ώστε να κλείσουν ραντεβού μελλοντικά. Παραδείγματος χάριν, στο Ηράκλειο Κρήτης δόθηκαν βεβαιώσεις εμπρόθεσμης προσέλευσης για 270.000 δικαιώματα μέχρι τα τέλη του ερχόμενου Απριλίου. Η ημερομηνία αυτή είναι ίδια και για την περιοχή της Αρκαδίας για 100.000 δικαιώματα.
Οι Αναρτήσεις
Μέσα στο πρώτο 4μηνο του 2020 αναμένεται να ξεκαθαρίσει η εικόνα για το τι θα γίνει τελικά με τις 5 συμβάσεις οι οποίες έχουν μπλοκάρει λόγω των δικαστικών διενέξεων των αναδόχων. Αυτές οι συμβάσεις αντιπροσωπεύουν το 7% των δικαιωμάτων και αντιστοιχούν στο 6,3% της έκτασης της Ελλάδας. Όπως προαναφέραμε, αφορούν τις περιοχές των Κυκλάδων, Ρεθύμνου, Χανίων, Θεσπρωτίας-Κέρκυρας και του μισού Ηρακλείου Κρήτης.
Έως τις 4 Φεβρουαρίου θα διαρκέσει η ανάρτηση που αφορά τον Βόλο (η οποία έχει ξεκινήσει από τις 4 Δεκεμβρίου) ενώ στις 15 Φεβρουαρίου (ίσως και λίγο νωρίτερα) ξεκινά η ανάρτηση στο Δήμο της Αθήνας. Στη συνέχεια ακολουθούν οι περιοχές: η Κάτω Αχαΐα – Ρίο στις 3 Μαρτίου 2020, οι Δήμοι Σίνδου, Χαλάστρας, Αγίου Αθανασίου – Θεσσαλονίκη στις 17 Μαρτίου, η Αμαλιάδα στις 22 Μαρτίου, οι περιοχές Κιάτου και Βέλου της Περιφερειακής Ενότητας (ΠΕ) Κορινθίας την 1η Απριλίου, η ΠΕ Μαγνησίας (Τσαγκαράδα) στις 2 Μαΐου, το Σχηματάρι, η Νέα Αρτάκη (ΠΕ Εύβοιας) στις 27 Μαΐου, η Ακράτα Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας την 1η Ιουνίου και την 1η Ιουλίου 2020 η Αλεξανδρούπολη – Σαμοθράκη, η Ορεστιάδα και το Διδυμότειχο.
